De Kapel, ’s Gravelandseweg 144, 1217 GA Hilversum
Zaterdagmiddag 15 2018 15:30 uur, Zaal open 15:00 uur
Entree: € 10,00 Incl. consumptie na afloop
Kaarten: aan de zaal of reserveren via: koster@dekapel.nu
PROGRAMMA
JOSEPH HAYDN (1732-1809)
Strijkkwartet Nr. 53 in D op. 64 ‘De Leeuwerik’
Uit de serie van zes kwartetten die Haydn opdroeg aan zijn Oostenrijkse tijdgenoot en vioolvirtuoos Johann Tost, is dit het meest bekende. De bijnaam die zijn Weense tijdgenoten gaven aan dit kwartet is gebaseerd op de opening van het eerste deel waarin de eerste viool in toonhoogte excelleert. De eerste opvoering vond plaats in Londen door het Solomon kwartet.
1. Allegro Moderato
2. Adagio cantabile
3. Menuet: Allegretto
4. Finale: Vivace
Frank Bridge (1879-1941)
Three Idylls
1. Adagio molto espressivo
2. Alegretto poco Lento
3. Allegro con moto
De Three Idylls voor strijkkwartet die de Britse componist Frank Bridge in 1906 componeerde waren opgedragen aan de Australische Ethel Elmore Sinclair, met wie hij de lessenaar deelde in het schoolorkest van de Royal College of Music in Londen. Een jaar later trad het idyllische paar in het huwelijk. Het eerste deel wordt gekenmerkt door melancholieke stemming, waarbij ter afwisseling een episode met Zuid-Amerikaanse swing is te horen. Het thema met een wat dromerig karakter uit het tweede deel is door zijn leerling Benjamin Britten later als eerbetoon gebruikt voor zijn populaire werk voor strijkorkest: ‘Variations on a theme by Frank Bridge’. In de opgewekte laatste idylle maakt Bridge alvast de weg vrij in compositiestijl voor zijn latere opvolgers, waaronder George Gershwin.
Bedřich Smetana (1824-1884)
Strijkkwartet nr.1 in e ‘Uit Mijn Leven’
Dit kwartet is in een moeilijke periode van de Boheemse componist geschreven. Het heeft een verhalende structuur en wordt in muziektermen omschreven als programmamuziek.
1. Allegro vivo appassionato
Dit deel gaat volgens de componist over ‘de hang naar kunst in mijn jeugd’ en is ‘tevens een waarschuwing voor toekomstige rampen’. Het opent meteen met een noodsignaal dat later in de finale terugkeert op juist die plek waar het noodlot zich voltrekt. Als contrast klinkt het tweede thema in melancholieke stemming.
2. Allegro moderato á la Polka
Met deze dans neemt de Bohemer ons mee terug naar zijn jeugd toen hij met dansmuziek in aristocratisch kringen de kost verdiende.
3. Largo sostenuto
In dit langzame deel bezingt Smetana de liefde voor zijn vrouw die in 1859 overleed aan tuberculose.
4. Vivace
De finale opent met typisch nationale Tsjechische klanken die later scherp onderbroken worden door het noodlotthema uit het eerste deel. Een ‘hoge e-noot’, gespeeld door de eerste viool, laat de tinnitustoon horen die Smetana geplaagd heeft in zijn laatste levensjaren. Na een keelinfectie werd eerst zijn rechteroor doof en kort daarop zijn linker. De vrolijkheid van voorheen keert niet meer terug: het kwartet eindigt desolaat.